Ukratko o pesmi "Bella Ciao"

Pesma „Bella ciao“ poznata je pesma anitfašističkog pokreta u Italiji koja je prihvaćena i prepevana na druge jezike. Reč je o narodnoj pesmi koja korene vuče iz radničke pesme berača pirinča iz doline reke Po. Prvi put je zabeležena 1906. godine kada su radnici prepoznali svoje pravo na osam radnih sati dnevno.

Sintagma „bella ciao“ ponavljana uzastopno nekoliko puta mogla bi značiti opraštanje od mladosti i lepote koja se između teškog rada i nevolja gubi na močvarnom tlu. Partizani su staru pesmu pevali u nešto drugačijim okolnostima te su joj delomično izmenili tekst, no on i dalje iskazuje istu težnju pravednosti i slobodi. U Drugom svjetskom ratu uglavnom su je pevali partizani sa severa Italije. Na ovim prostorima najviše se pevala na područjima Dalmacije, Primorja i Istre te Crne Gore i Hercegovine i svedočila je prijateljstvu ovdašnjih antifašističkih boraca s onim italijanskim. Tonski zapis ove pesme datira iz 1962. godine, a otpevala ju je Đovana Dafini koja je i sama deo života provela na pirinčanim poljima pod teškim uslovima. Početkom devedesetih pesmu su obradili KUD Idijoti dajući joj novu energiju i tako je ponovno popularizovali. Zanimljivo je da je pesma postala i himna nedavne pobune u Turskoj. Demonstarnti su spontano počeli pevati „Bella ciao“ u znak protesta protiv rušenja parka Gezi, a i samog režima u Turskoj.

Tekst pesme na italijanskom:
Una mattina mi sono svegliato,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
Una mattina mi sono svegliato,
e ho trovato l'invasor.
O partigiano, portami via,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
O partigiano, portami via,
ché mi sento di morir.
E se io muoio da partigiano,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
E se io muoio da partigiano,
tu mi devi seppellir.
E seppellire lassù in montagna,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
E seppellire lassù in montagna,
sotto l'ombra di un bel fior.
Tutte le genti che passeranno,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
Tutte le genti che passeranno,
Mi diranno «Che bel fior!»
«È questo il fiore del partigiano»,
o bella, ciao! bella, ciao! bella, ciao, ciao, ciao!
«È questo il fiore del partigiano,
morto per la libertà!»

Prevod pesme:
I jednog dana, kad se probudih,
Doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja!
I jednog dana, kad se probudih,
I okupator beše tu.
U partizane, ja moram poći,
Doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja!
U partizane, ja moram poći,
I tamo naći topli dom.
I ako umrem, kao partizan,
Doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja!
I ako umrem, kao partizan,
Ti iskopaj meni grob.
Sahrani me gore, u planinama
Doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja!
Sahrani me gore, u planinama
Ispod senke divnog cveta.
I svi oni ljudi, koji tu prođu,
Doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja draga, doviđenja!
I svi oni ljudi, koji tu prođu,
Će reći „kakav divan cvet.
I ovo je cvet partizana.“

preuzeto sa: crvena-akcija